Kiến thức Tài chính kế toán Các nghiệp vụ kế toán xây dựng cơ bản dở dang

Các nghiệp vụ kế toán xây dựng cơ bản dở dang

6594
Mục lục hiện

Làm kế toán xây dựng là một trong những ngành đầy áp lực khi có nhiều nghiệp vụ phát sinh trong quá trình hạch toán. Một trong những nghiệp vụ đầy thách thức với kế toán xây dựng là các nghiệp vụ kế toán xây dựng cơ bản dở dang. Bài viết chia sẻ kinh nghiệp cho kế toán xây dựng, giúp kế toán xây dựng hạch toán xây dựng cơ bản trong một số nghiệp vụ kinh tế. 



A. Chi phí đầu tư xây dựng chi phí theo phương thức giao thầu

1. Kế toán quá trình đầu tư xây dựng chi phí

 

a. Nhận khối lượng XDCB, khối lượng sửa chữa lớn TSCĐ hoàn thành do bên nhận thầu bàn giao dùng vào hoạt động sản xuất, kinh doanh HH – DV thuộc đối tượng chịu thuế GTGT tính theo phương pháp khấu trừ

Nợ TK 2412, 2413 – XDCB dỡ dang
Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 331 – Phải trả cho người bán.
b. Khi mua thiết bị đầu tư XDCB, nếu TSCĐ hình thành để dùng vào sản xuất, kinh doanh HH – DV thuộc đối tượng chịu thuế GTGT tính theo phương pháp khấu trừ
Nợ TK 152 – Giá mua nguyên liệu, vật liệu chưa có thuế GTGT
Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
– Trường hợp chuyển thẳng thiết bị không cần lắp đến địa điểm thi công giao cho bên nhận thầu, ghi:
Nợ TK 241 – XDCB dỡ dang
Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 151 – Hàng mua đang đi trên đường.
c. Trả tiền cho người nhận thầu, người cung cấp vật tư, hàng hoá, dịch vụ có liên quan đến đầu tư XDCB, ghi:
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có các TK 111, 112,. . .
d. Xuất thiết bị đầu tư XDCB giao cho bên nhận thầu:
– Đối với thiết bị không cần lắp, ghi:
Nợ TK 241 – XDCB dở dang
Có TK 152 – Chi tiết nguyên liệu, vật liệu trong kho
– Đối với thiết bị cần lắp:
+ Khi xuất thiết bị giao cho bên nhận thầu, ghi:
Nợ TK 152 – Chi tiết nguyên liệu, vật liệu đưa đi lắp
Có TK 152 – Chi tiết nguyên liệu, vật liệu trong kho
+ Khi có khối lượng lắp đặt hoàn thành của bên B bàn giao, được nghiệm thu và chấp nhận thanh toán, thì giá trị thiết bị đưa đi lắp mới được tính vào chi phí đầu tư XDCB, ghi:
Nợ TK 2412 – XDCB dỡ dang
Có TK 152 – Chi tiết nguyên liệu, vật liệu đưa đi lắp
e. Khi phát sinh chi phí khác, ghi:
Nợ TK 2412 – XDCB dỡ dang
Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có các TK 111, 112, 331, 341,. . .
f. Đối với chủ đầu tư có sử dụng ngoại tệ trong hoạt động đầu tư xây dựng
– Trường hợp phát sinh trong hoạt động XDCB của giai đoạn trước hoạt động:
+ Khi phát sinh các chi phí đầu tư XDCB bằng ngoại tệ, ghi:
Nợ TK 241 – Theo tỷ giá hối đoái tại ngày giao dịch
Có các TK 111, 112 – Theo tỷ giá ghi sổ kế toán
Có TK 331 – Phải trả cho người bán theo tỷ giá hối đoái tại ngày giao dịch
Có các TK 152, 153,. . .
Có TK 4132 – Chênh lệch giữa tỷ giá ghi sổ kế toán nhỏ hơn tỷ giá hối đoái tại ngày giao dịch – Lãi tỷ giá hối đoái
+ Trường hợp chênh lệch giữa tỷ giá ghi sổ kế toán lớn hơn tỷ giá hối đoái tại ngày giao dịch ghi Nợ TK 413 – Lỗ tỷ giá hối đoái
+ Khi công trình hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng, quyết toán vốn đầu tư được phê duyệt, kế toán kết chuyển chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh trong quá trình đầu tư XDCB theo số dư TK 4132 tính ngay vào CPTC hoặc DTHĐTC , hoặc kết chuyển sang TK 242 “Chi phí trả trước dài hạn” – Nếu lỗ tỷ giá hối đoái lớn , hoặc TK 3387 “Doanh thu chưa được thực hiện” (Nếu lãi tỷ giá hối đoái lớn) để phân bổ trong thời gian tối đa là 5 năm.
– Trường hợp phát sinh trong hoạt động XDCB của giai đoạn sản xuất, kinh doanh:
+ Khi phát sinh các chi phí đầu tư XDCB bằng ngoại tệ, ghi:
Nợ TK 241 – Xây dựng cơ bản dỡ dang theo tỷ giá hối đoái tại ngày giao dịch
Có các TK 111, 112 – Theo tỷ giá ghi sổ kế toán
Có TK 331 – Phải trả cho người bán – Theo tỷ giá hối đoái tại ngày giao dịch
Có TK 515 – Chênh lệch giữa tỷ giá ghi sổ kế toán nhỏ hơn tỷ giá hối đoái tại ngày giao dịch – Lãi tỷ giá hối đoái.
+ Trường hợp chênh lệch giữa tỷ giá ghi sổ kế toán lớn hơn tỷ giá hối đoái tại ngày giao dịch thì ghi Nợ TK 635 “Chi phí tài chính” – Lỗ tỷ giá hối đoái.
 
Phần mềm kế toán MISA SME – 27 năm số 1 Việt Nam
 

2. Kế toán khi công trình hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng:

a. Khi công trình hoàn thành, việc nghiệm thu tổng thể đã được thực hiện xong, tài sản được bàn giao và đưa vào sử dụng:
– Nếu quyết toán được duyệt ngay thì căn cứ vào giá trị tài sản hình thành qua đầu tư được duyệt để ghi sổ.
– Nếu quyết toán chưa được phê duyệt thì ghi tăng giá trị của tài sản hình thành qua đầu tư theo giá tạm tính (Giá tạm tính là chi phí thực tế đã bỏ ra để có được tài sản, căn cứ vào TK 241 để xác định giá tạm tính).
==> Cả 2 trường hợp đều ghi như sau:
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình
Có các TK 152, 153,. . .
Có TK 241 – XDCB dỡ dang (Giá được duyệt hoặc giá tạm tính).
b. Khi quyết toán vồn đầu tư XDCB hoàn thành được duyệt:
– Nếu giá trị tài sản hình thành qua đầu tư XDCB được duyệt có giá trị lớn hơn giá tạm tính, ghi:
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình
Nợ các TK 152, 153
Nợ TK 138 – Phần chi phí xin duyệt bỏ không được duyệt phải thu hồi
Có TK 241 – Chênh lệch giá được duyệt lớn hơn giá tạm tính.
– Nếu giá trị tài sản hình thành qua đầu tư XDCB được duyệt có giá trị thấp hơn giá tạm tính, ghi ngược lại bút toán trên.
– Nếu TSCĐ đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư XDCB hoặc quỹ đầu tư phát triển thì đồng thời, ghi:
Nợ TK 441 – Nguồn vốn đầu tư XDCB
Nợ TK 414 – Quỹ đầu tư phát triển
Có TK 241 – Các khoản thiệt hại được duyệt bỏ
Có TK 411 – Theo giá trị tài sản hình thành qua đầu tư XDCB được duyệt.
c. Trường hợp công trình đã hoàn thành, nhưng làm thủ tục bàn giao tài sản để vào sử dụng, đang chờ lập hoặc duyệt quyết toán thì kế toán phải mở sổ chi tiết Tài khoản 241 “XDCB dỡ dang” theo dõi riêng công trình hoàn thành chờ bàn giao và duyệt quyết toán.
 

3. Kế toán hoạt động liên doanh theo hình thức tài sản đồng kiểm soát:

a. Khi mua bất động sản về cần phải tiếp tục đầu tư thêm để đưa bất động sản tới trạng thái sẵn sàng sử dụng, ghi:
Nợ TK 241 – XDCB dỡ dang
Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có các TK 111, 112, 331,. . .
b. Khi phát sinh các chi phí đầu tư xây dựng bất động sản, ghi:
Nợ TK 241 – XDCB dỡ dang
Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có các TK 111, 112, 152, 153, 142, 141, 242, 331,. . .
c. Khi quá trình xây dựng cơ bản bất động sản hoàn thành bàn giao, ghi:
Nợ TK 217 – Bất động sản đầu tư. Nếu đủ điều kiện là bất động sản đầu tư
Nợ TK 1567 – Hàng hoá BĐS. Nếu BĐS nắm giữ để bán
Có TK 241 – XDCB dỡ dang.
d. Khi phát sinh chi phí nâng cấp, cải tạo mà xét thấy chi phí đó có khả năng chắc chắn làm cho bất động sản đầu tư tạo ra lợi ích kinh tế trong tương lai nhiều hơn mức hoạt động được đánh giá ban đầu hoặc bao gồm trong nghĩa vụ của DN phải chịu các chi phí cần thiết sẽ phát sinh để đưa bất động sản đầu tư tới trạng thái sẵn sàng hoạt động thì được ghi tăng nguyên giá bất động sản đầu tư:
– Tập hợp chi phí nâng cấp, cải tạo bất động sản đầu tư thực tế phát sinh, ghi:
Nợ TK 241 – XDCB dỡ dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ (1332)
Có các TK 111, 112, 152, 153, 331,. . .
– Khi kết thúc hoạt động nâng cấp, cải tạo bất động sản đầu tư, bàn giao ghi tăng nguyên giá bất động sản đầu tư, ghi:
Nợ TK 217 – Bất động sản đầu tư
Có TK 241 – XDCB dỡ dang.
 
nghiệp vụ kế toán xây dựng dở dang
 

B. Kế toán chi phí đầu tư XDCB theo phương thức tự làm

 

1. Phản ánh chi phí đầu tư XDCB thực tế phát sinh

– Trường hợp công trình xây dựng hoàn thành phục vụ cho sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT tính theo phương pháp khấu trừ, khi phát sinh chi phí, ghi:
Nợ TK 241 – Giá mua không có thuế GTGT
Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có các TK 111, 112,. . . – Tổng giá thanh toán
– Trường hợp công trình xây dựng hoàn thành phục vụ cho sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT tính theo phương pháp trực tiếp hoặc thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT, khi phát sinh chi phí, ghi:
Nợ TK 241 – Xây dựng cơ bản dỡ dang
 
Có các TK 111, 112, 152,. . .

2. Khi công trình xây dựng hoàn thành và quyết toán vốn đầu tư được phê duyệt

 
Kế toán hạch toán các bút toán như hướng dẫn tại Mục II và Mục III.
 

3. Kế toán cần chú ý khi quyết toán vốn đầu tư được duyệt

– Trường hợp TSCĐ hình thành dùng vào sản xuất, kinh doanh bằng nguồn vốn đầu tư XDCB (Ngân sách cấp) hoặc bằng nguồn Quỹ đầu tư phát triển, khi quyết toán vốn đầu tư đuợc duyệt, ghi:
Nợ TK 441 – Nguồn vốn đầu tư XDCB
Nợ TK 414 – Quỹ đầu tư phát triển
Có TK 411 – Nguồn vốn kinh doanh.
– Đối với TSCĐ hình thành bằng quỹ phúc lợi và dùng vào mục đích phúc lợi, khi chủ đầu tư duyệt quyết toán vốn đầu tư, kế toán ghi tăng quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ:
Nợ TK 4312 – Quỹ phúc lợi
Có TK 4313 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ
 

C. Kế toán sửa chữa lớn TSCĐ

 

1. Theo phương thức tự làm

a. Khi chí phí sửa chữa lớn phát sinh được tập hợp vào bên Nợ TK 2413 “XDCB dỡ dang” và được chi tiết cho từng công trình, công việc sửa chữa lớn TSCĐ.
– Nếu sửa chữa lớn TSCĐ phục vụ cho sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT tính theo phương pháp khấu trừ, ghi:
Nợ TK 2413 – Giá mua XDCB dỡ dang chưa có thuế GTGT
Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có các TK 111, 112, 152, 214,. . .
– Nếu sửa chữa lớn TSCĐ phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ không thuộc đối tượng chịu thuế GTGT hoặc thuộc đối tượng chịu thuế GTGT tính theo phương pháp trực tiếp, ghi:
Nợ TK 2413 – Tổng giá thanh toán
Có các TK 111, 112, 152, 214, 334,. . . Tổng giá thanh toán
b. Khi công trình sửa chữa lớn đã hoàn thành, kế toán phải tính giá thành thực tế của từng công trình sửa chữa lớn để quyết toán sổ chi phí này theo các trường hợp sau:
– Trường hợp chi phí sửa chữa lớn TSCĐ có giá trị nhỏ, kết chuyển toàn bộ vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ có hoạt động sửa chữa lớn TSCĐ, ghi:
Nợ TK 623 – Chi phí sử dụng máy thi công
Nợ TK 627 – Chi phí sản xuất chung
Nợ TK 641 – Chi phí bán hàng
Nợ TK 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp
Có TK 2413 – XDCB dỡ dang
– Trường hợp chi phí sửa chữa lớn TSCĐ có giá trị lóơn và lliên quan đến nhiều kỳ sản xuất, kinh doanh, khi công việc sửa chữa lớn TSCĐ hoàn htành, tiến hành kết chuyển vào tài khoản chi phí trả trước (Phân bổ dần) hoặc chi phí phải trả (Trường hợp đã trích trước chi phí sửa chữa lớn) về sửa chữa lớn TSCĐ, ghi:
Nợ TK 142 – Chi phí trả trước ngắn hạn
Nợ TK 242 – Chi phí trả trước dài hạn
Nợ TK 335 – Chi phí phải trả
Có TK 2413 – XDCB dỡ dang
– Trường hợp sửa chữa lớn hoặc cải tạo, nâng cấp thoả mãn điều kiện ghi tăng nguyên giá TSCĐ, ghi:
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Có TK 2413 – XDCB dỡ dang
 

2. Theo phương thức giao thầu

– Khi nhận khối lượng sửa chữa lớn do bên nhận thầu bàn giao, ghi:
Nợ TK 241 – XDCB dỡ dang (2413)
Có TK 331 – Phải trả cho người bán.
– Các bút toán kết chuyển chi phí sửa chữa lớn giống như phương thức tự làm.
 
Trên đây là nghiệp vụ kế toán xây dựng dở dang, kế toán xây dựng chú ý trong quá trình làm việc đạt được hiệu quả trong công việc, tiết kiệm thời gian và chi phí.
form-news
 
Phần mềm kế toán MISA SME.NET là phần mềm đáp ứng đầy đủ yêu cầu của nhà quản trị và kế toán. Phần mềm kế toán MISA SME.NET bao gồm 16 phân hệ phù hợp đáp ứng đầy đủ nghiệp vụ tài chính kế toán theo đúng Thông tư 133/2016/TT-BTC và Thông tư 200/2014/TT-BTC. Đăng ký dùng thử phần mềm tại đây:
 
Phần mềm kế toán MISA SME – 27 năm số 1 Việt Nam
Đánh giá bài viết
[Tổng số: 0 Trung bình: 0]
Bài viết này hữu ích chứ?
CóKhông

Bài viết liên quanBài viết cùng tác giả