Công nghệ thông tin (CNTT) là một trong các động lực quan trọng nhất của sự phát triển, cùng với một số công nghệ khác đang làm biến đổi sâu sắc đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của thế giới hiện đại. CNTT có những tác động mạnh mẽ, làm thay đổi phương pháp và thói quen làm việc. Sử dụng tin học trong quá trình phân tích số liệu, đánh giá rủi ro sẽ đáp ứng nhanh, chính xác về số học, linh động về các tiêu thức phân tích. Việc ứng dụng tin học trong công tác quản lý thu thuế là một yêu cầu cấp thiết của công tác cải cách HĐH ngành Thuế, góp phần giảm bớt khối lượng công việc và áp lực cho cán bộ thuế và cũng là một xu thế phát triển tất yếu hiện nay.
Thực hiện chiến lược cải cách hành chính (CCHC) và HĐH ngành Thuế giai đoạn 2005-2010 theo quyết định 201/2004/QĐ-TTg ngày 6/12/2004 của Thủ tướng Chính phủ và quyết định 1629/QĐ-BTC ngày 19/5/2005 của Bộ trưởng Bộ Tài chính, Cục thuế Hà Nội đã tích cực triển khai nhiều công tác có hiệu quả, nhằm đáp ứng tốt yêu cầu quản lý thuế ngày một cao; trong đó phát triển tin học là khâu then chốt.
Trong những năm qua, cùng với sự đổi mới và lớn mạnh của toàn ngành, Cục thuế đã từng bước khẳng định vị trí của Cục thuế Thủ Đô. Kết quả thu ngân sách luôn chiếm tỷ trọng lớn của toàn quốc và liên tục tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước.
Hà nội là trung tâm chính trị, hành chính, văn hoá, kinh tế của cả nước; với địa bàn rộng lớn, thành phần kinh tế đa dạng, liên tục tăng trưởng là thách thức vô cùng to lớn đối với công tác quản lý của ngành Thuế. Ban lãnh đạo Cục thuế đã xác định rằng muốn quản lý thu thuế có hiệu quả đối với hàng trăm ngàn doanh nghiệp, hàng chục vạn hộ cá thể, thì không thể không coi trọng ứng dụng CNTT vào công tác quản lý thuế. Với định hướng đó, trong những năm qua Cục thuế đã liên tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong tất cả các khâu quản lý và đã thu được nhiều kết quả. Xác định rõ mục tiêu, trong đó CNTT là then chốt của HĐH ngành thuế, trên cơ sở đó sẽ thực hiện tốt CCHC, từ đó, Cục thuế đã thực sự quan tâm chỉ đạo sát sao công tác phát triển trong quản lý thuế. Cục thuế chú trọng công tác đào tạo tin học cho cán bộ thuế. Từ năm 2008 trở về trước, Cục thuế đều cử cán bộ tham gia các lớp đào tạo tin học do Tổng cục thuế mở mỗi khi triển khai ứng dụng mới. Năm 2009, Cục thuế đã đào tạo tin học ứng dụng theo hướng chuyên sâu: Mở 4 lớp tin học đào tạo cho 160 cán bộ Lãnh đạo cấp Phòng và cấp Chi cục; 12 lớp tập huấn các ứng dụng nâng cao. Năm 2010, tổ chức được 42 lớp tập huấn tin học ứng dụng cho 1.518 lượt cán bộ thuế; tập huấn ứng dụng iHTKK cho khoảng 8.000 lượt doanh nghiệp; quyết toán thuế TNCN cho khoảng 10.000 lượt doanh nghiệp; phối hợp với Cục CNTT đào tạo ứng dụng PIT cho 240 lượt cán bộ của Văn phòng Cục và 11 Chi cục thuế.
Do vậy, từ năm 2005 công tác tin học gắn liền với xử lý dữ liệu, các hoạt động triển khai, nâng cấp ứng dụng đều phục vụ cấp mã số thuế, tính thuế và kế toán thuế. Tháng 7/2007, Phòng Tin học Cục thuế thành lập, ứng dụng CNTT ngày một nhiều hơn, số lượng triển khai tăng mạnh mẽ. Từ năm 2009, Cục thuế triển khai nhiều dự án CNTT lớn nên thành lập Ban chỉ đạo, tổ triển khai gắn trách nhiệm của Lãnh đạo các cấp. Xác định ứng dụng CNTT không chỉ của các phòng chức năng mà phải có sự tham gia của tất cả các bộ phận nghiệp vụ khác, Cục thuế tranh thủ sự chỉ đạo của UBND Thành phố, sự hỗ trợ kỹ thuật của Cục CNTT tháo gỡ vướng mắc để triển khai ứng dụng.Xây dựng hệ thống mạng và hạ tầng truyền thông là điều kiện tiên quyết để triển khai thực hiện hệ thống CNTT của ngành. Cục thuế đã đầu tư nâng cấp trang bị hệ thống máy chủ cấu hình cao; cung cấp dịch vụ thư điện tử và truyền tin; kết nối dịch vụ Internet, bảo mật, lưu trữ; lắp đặt và vận hành hệ thống SAN với dung lượng lưu trữ lớn và cải thiện tốc độ xử lý; triển khai hệ thống bức tường lửa cho các Chi cục đảm bảo an ninh hệ thống mạng. Đường truyền tới các Chi cục cũng được nâng cấp, giúp cho các Chi cục trao đổi thông tin và khai thác tốt các mô hình tập trung tại Cục như: QLAC, TINCC, QTNCC, TTR, BCTC. Hiện nay, 100% các Phòng và Chi cục đều có kết nối mạng nội bộ, kết nối internet, hệ thống thư điện tử tạo điều kiện cho cán bộ làm việc và đáp ứng sự chỉ đạo điều hành, trao đổi nghiệp vụ nhanh chóng, chính xác. Nhờ có công tác chỉ đạo sát sao, quyết liệt với những định hướng chuẩn mực nên việc triển khai ứng dụng CNTT của ngành Thuế Hà Nội đã đạt được những thành công lớn: năm 2009, dẫn đầu cả nước về cấp mã số thuế TNCN qua mạng được 1,3 triệu mã số; năm 2010, dẫn đầu cả nước về triển khai Kê khai nộp thuế qua mạng (iHTKK) cho 4.650 doanh nghiệp.
Song song với việc triển khai các ứng dụng CNTT trong quản lý, Cục thuế cũng quan tâm triển khai các ứng dụng phụ trợ phục vụ cho NNT. Từ năm 2006, Cục thuế đãtriển khai ứng dụng hỗ trợ doanh nghiệp kê khai bằng mã vạch hai chiều. Đến nay, tỷ lệ doanh nghiệp kê khai bằng mã vạch trên toàn Thành phố hàng tháng luôn đạt 98 hoặc 99%. Cuối năm 2009, triển khai thí điểm hỗ trợ doanh nghiệp triển khai iHTKK và năm 2010, Hà nội có 4650 doanh nghiệp thực hiện iHTKK; tuy số lượng doanh nghiệp này chỉ chiếm 8% tổng số nhưng số thuế đã đạt trên 40%. Cục thuế, chủ động tuyên truyền vận động doanh nghiệp sử dụng website tncnonline của ngành để đăng ký mã số thuế và nộp quyết toán thuế. Năm 2010, Cục thuế đã nhận quyết toán thuế TNCN của hơn 5 vạn cơ quan chi trả qua mạng, giảm đáng kể chi phí tuân thủ pháp luật cho NNT.
Trong 5 năm qua với những nỗ lực cố gắng, hệ thống CNTT tại Cục thuế Hà Nội đã có bước tiến khá dài. Từ khi CNTT còn ở mức độ rất thấp chủ yếu ra thông báo thuế và tổng hợp một số chỉ tiêu phục vụ báo cáo thống kê, đến nay đã xâm nhập và ăn sâu vào công tác xử lý nghiệp vụ của phần lớn cán bộ thuế. Hệ thống cơ sở hạ tầng được xây dựng tương đối ổn định, dữ liệu đã bổ sung hoàn thiện; các ứng dựng đã được triển khai nhiều đã hỗ trợ tốt cho công tác quản lý thuế và cả NNT. Việc triển khai mạnh mẽ CNTT ở hầu khắp các lĩnh vực quản lý thuế, mang lại nhiều lợi ích to lớn cho công tác quản lý, góp phần đưa nền hành chính thuế tiến dần tới hiện đại, khoa học và hiệu quả, giúp Cục thuế Thủ đô giảm bớt được áp lực trước khối lượng công việc khổng lồ đặt lên vai những cán bộ thuế. Căn cứ vào kết quả công tác tin học 5 năm qua của tập thể, cá nhân, Cục thuế đã quyết định tặng Giấy khen kèm tiền thưởng cho 10 tập thể và 20 cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong công tác tin học giai đoạn 2005-2010.
Cục thuế Hà Nội quyết tâm phát huy những nội dung đã làm được, khắc phục những thiếu sót để triển khai tốt các ứng dụng CNTT góp phần tích cực hoàn thành tốt nhiệm vụ.Cục thuế xây dựng kế hoạch CNTT giai đoạn 2011-2015 với 6 nội dung cơ bản: Chủ động tiếp nhận và triển khai chương trình lớn của Tổng cục thuế; đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong quản lý thuế; mở rộng dịch vụ kê khai thuế điện tử; nộp thuế qua ngân hàng; cung cấp thông tin tra cứu hỗ trợ cho NNT thực hiện nghĩa vụ thuế; nâng cao hiệu quả ứng dụng CNTT; chuyển đổi hệ thống ứng dụng, xử lý dữ liệu, đảm bảo tính đồng bộ; nâng cấp hạ tầng kỹ thuật mạng và truyền thông toàn ngành; quản lý thuế TNCN tập trung; mở rộng kết nối trao đổi thông tin với các đơn vị, cơ quan. Tập trung triển khai củng cố, kiện toàn, rà soát, đối chiếu hệ thống dữ liệu; xây dựng kho dữ liệu tập trung. Đào tạo, đào tạo lại cán bộ thuế có trình độ tin học đáp ứng được yêu cầu tham gia ứng dựng CNTT; xây dựng quy chế thực hiện nghiêm túc quy trình quản lý; tăng cường cán bộ chuyên phục vụ hệ thống CNTT. Xây dựng cổng giao tiếp điện tử với NNT để hỗ trợ, hướng dẫn tham gia phát triển CNTT ngày càng tốt hơn. Thực hiện thí điểm dịch vụ nộp thuế điện tử, tạo điều kiện để NNT thực hiện nghĩa vụ đơn giản thuận tiện. Xây dựng một số phần mềm đơn lẻ phục vụ quản lý thu như kết nối với Sở Công thương để thu thuế TNCN; quản lý trước bạ cấp quyền, chuyển quyền sử dụng đất…
Trong năm 2011, Cục thuế triển khai 5 nhiệm vụ cơ bản: Thực hiện các Dự án CNTT của ngành; nâng cao năng lực điều hành, quản lý trên môi trường mạng; từng bước củng cố hệ thống dữ liệu và tăng cường sử dụng, khai thác thông tin trên mạng; tổ chức đào tạo cho người sử dụng của Cục và Chi cục; củng cố bộ máy và đội ngũ cán bộ tin học./.
(Theo Bộ Tài Chính)