Hải quan các tỉnh Tây Nguyên: Nỗ lực nuôi dưỡng nguồn thu

Tại Cục Hải quan Đắk Lắk, trong những tháng đầu năm 2014, một số dự án thủy điện, chăn nuôi heo giống, dự án nhà máy sản xuất Alumin Nhân Cơ – Đắk Nông đang trong giai đoạn hoàn thiện, nên nhu cầu nhập khẩu máy móc, thiết bị của DN tăng lên. Tuy nhiên, bên cạnh đó, do ảnh hưởng của thị trường tiêu thụ cho nên một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực, chiếm tỷ trọng lớn trên địa bàn lại giảm mạnh về lượng và trị giá.

Cụ thể, cà phê giảm 65.543 tấn, kim ngạch giảm 139 triệu USD; hồ tiêu giảm 2.243 tấn, kim ngạch giảm 15,3 triệu USD; cao su giảm 721 tấn, kim ngạch giảm 2,948 triệu USD. Do đó, tính đến ngày 16-5, tổng kim ngạch XNK tại Cục Hải quan Đắk Lắk đạt trên 447 triệu USD, giảm nhẹ gần 5% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, số thu ngân sách Nhà nước của đơn vẫn tăng mạnh 109% so với cùng kỳ năm 2013, đạt 162 tỷ đồng, tương đương gần 70% chỉ tiêu được giao.

Theo Cục Hải quan Đắk Lắk, việc bỏ giấy phép nhập khẩu gỗ nguyên liệu từ Campuchia theo Thông tư số 01/2014/TT-BCT ngày 15-1-2014 của Bộ Công Thương đã tạo thuận lợi hơn cho DN, giúp lượng gỗ nguyên liệu nhập khẩu tăng lên, theo đó tăng số thu thuế Giá trị gia tăng của mặt hàng này. Bên cạnh đó, một số mặt hàng nhập khẩu có tính chất ổn định khác như rượu nguyên liệu, nhà kính, chai thuỷ tinh, xốp cắm hoa, nguyên liệu, vật tư phục vụ nông nghiệp… đều có kim ngạch và số thu thuế tăng so với cùng kỳ.

Tình hình hoạt động XNK từ đầu năm đến nay tại Cục Hải quan Gia Lai Kon Tum cũng diễn ra tương đối sôi động do yếu tố thời tiết là mùa khô, đường giao thông thuận lợi. Tính đến ngày 20-5, tổng kim ngạch XNK trên địa bàn tăng 73% so với cùng kỳ năm 2013, số thu nộp ngân sách Nhà nước cũng tăng gấp 2,6 lần so với cùng kỳ năm trước, đạt trên 83 tỷ đồng, đạt 69% kế hoạch được giao. Nguồn thu chủ yếu là thuế GTGT đối với mặt hàng gỗ nguyên liệu nhập khẩu theo loại hình nhập kinh doanh (chiếm gần 90%), số còn lại thu từ loại hình nhập đầu tư mặt hàng máy móc, thiết bị thủy điện và thuế xuất khẩu gỗ xẻ.

Theo Phó Cục trưởng Cục Hải quan Gia Lai – Kon Tum Nguyễn Xuân, từ tháng 3-2014 đến nay, chính sách cấm xuất khẩu gỗ tròn của Lào được ban hành làm lượng gỗ nhập khẩu về Việt Nam qua cửa khẩu Bờ Y giảm nhiều. Hiện nay, Chính phủ Lào chỉ ưu tiên giải quyết lượng gỗ tồn đọng của những hợp đồng ký kết trước thời điểm ban hành chính sách.

Dự kiến, trong thời gian tới lượng gỗ nhập khẩu qua cửa khẩu Bờ Y sẽ giảm mạnh do lượng gỗ tồn đọng đã hết và do đặc điểm thời tiết của các tỉnh Tây Nguyên 6 tháng cuối năm phần lớn là những tháng rơi vào mùa mưa nên hoạt đông xuất nhập khẩu trên địa bàn giảm nhiều so với 6 tháng đầu năm. Qua đó, kim ngạch cũng như số thuế thu nộp ngân sách Nhà nước trong 6 tháng cuối năm dự kiến sẽ giảm mạnh so với 6 tháng đầu năm.

Đối với mặt hàng là máy móc thiết bị nhập khẩu để tạo tài sản cố định của dự án đầu tư, từ đầu năm 2014 đến nay, Cục Hải quan Gia Lai – Kon Tum đã thực hiện cấp danh mục miễn thuế cho 1 dự án đầu tư thủy điện thuộc địa bàn tỉnh Kon Tum và DN đã thực hiện nhập khẩu toàn bộ danh mục miễn thuế. Hiện tại các danh mục miễn thuế đã được cấp, DN hầu hết đã hoàn thành việc nhập khẩu máy móc, thiết bị, chỉ còn 1 dự án dự kiến sẽ hoàn thành việc nhập khẩu trong năm 2014. Vì vậy, dự kiến số thu từ mặt hàng này trong 6 tháng cuối năm 2014 sẽ không nhiều, chỉ khoảng 5,7 tỷ đồng.

Tại Cục Hải quan Đắk Lắk, qua nắm bắt thông tin từ các DN, dự báo trong những tháng cuối năm 2014, tình hình nhập khẩu máy móc, thiết bị từ các nhà cung cấp nước ngoài cho các dự án Nhà máy sản xuất Alumin Nhân Cơ – Đắk Nông và các dự án thủy điện sẽ gặp nhiều khó khăn, chậm tiến độ.

Mặt khác, việc đẩy nhanh kế hoạch nhập khẩu máy móc thiết bị của các dự án này vào quý I và quý II-2014 sẽ làm giảm số thu ngân sách nhà nước trong những tháng cuối năm. Một số dự án khác do gặp khó khăn về vốn nên chậm triển khai hoặc chủ đầu tư không tiến hành nhập khẩu mà thực hiện mua trong nước… Do đó, tình hình thu ngân sách Nhà nước trong những tháng cuối năm 2014 dự báo sẽ gặp nhiều khó khăn và không thuận lợi như những tháng đầu năm.

Để hoàn thành chỉ tiêu thu ngân sách đã được giao (Cục Hải quan Đắk Lắk 232 tỷ đồng và Cục Hải quan Gia Lai – Kon Tum 120 tỷ đồng), các đơn vị đã gấp rút triển khai nhiều biện pháp cụ thể. Theo đó, lãnh đạo Cục thường xuyên theo dõi, chỉ đạo các Chi cục Hải quan trực thuộc rà soát, nắm bắt các nguồn thu còn tiềm năng, nuôi dưỡng các nguồn thu vốn có, tăng cường nắm bắt tình hình triển khai các dự án đầu tư trên địa bàn, trong đó lưu ý dự án trọng điểm.

Hàng tháng các đơn vị đều có phân tích, đánh giá tình hình kết quả thu, dự báo, xây dựng kế hoạch thu cho tháng tới, đảm bảo các nguồn thu phải được thu đúng, thu đủ, nộp kịp thời vào ngân sách nhà nước. Các đơn vị Hải quan còn tăng cường công tác tuyên truyền cho DN các chính sách, pháp luật liên quan đến lĩnh vực XNK, phổ biến, tập huấn, hướng dẫn các văn bản mới liên quan đến chính sách thuế, thủ tục kiểm tra, giám sát hải quan, phân tích phân loại hàng hóa, tham vấn giá…

Đồng thời kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho DN, chú ý thu hút các DN có hoạt động XNK trên địa bàn nhưng chưa làm thủ tục hải quan tại đơn vị.