KTSTQ tại trụ sở Hải quan chưa hiệu quả

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chi cục trưởng Chi cục KTSTQ- Cục Hải quan TP.HCM cho biết, hiện nay, KTSTQ tại trụ sở cơ quan Hải quan đối với các tờ khai thông quan trong vòng 60 ngày theo quy định tại Điều 144 Thông tư 128/2013/TT-BTC là hoàn toàn trùng lặp với công tác phúc tập hồ sơ tại các chi cục hải quan cửa khẩu. Bởi vì, tại các chi cục hải quan cửa khẩu, công chức được giao nhiệm vụ phúc tập hồ sơ sử dụng chức năng phúc tập tờ khai trên chương trình thông quan điện tử để kiểm tra các tờ khai thông quan trong vòng 60 ngày.

Thời gian đầu triển khai quy trình nghiệp vụ ban hành kèm theo Quyết định số 35550/QĐ-TCHQ của Tổng cục Hải quan, tại Chi cục KTSTQ, CBCC được cấp username vào chương trình thông quan điện tử của 12 chi cục hải quan cửa khẩu. Trong khi đó, 12 chi cục này cũng sử dụng chức năng phúc tập tờ khai để kiểm tra tờ khai thông quan trong vòng 60 ngày. Như vậy khi chi cục KTSTQ thực hiện kiểm tra tại trụ sở hải quan dẫn đến tình trạng doanh nghiệp bị kiểm tra 2 lần.

Số username truy cập chương trình thông quan điện tử cấp cho CBCC của Chi cục KTSTQ rất hạn chế do cùng lúc có nhiều người truy cập sẽ ảnh hưởng đến tốc độ đường truyền tại chi cục hải quan cửa khẩu. Do vậy, hiện nay các chi cục đã ngưng cấp quyền truy cập, chờ Cục Hải quan TP.HCM xây dựng chương trình thông quan điện tử dữ liệu tập trung tại cục.

Một hạn chế nữa trong quá trình KTSTQ tại trụ sở hải quan đó là, trong trường hợp phát hiện mặt hàng có dấu hiệu nghi vấn thì mở rộng kiểm tra đối với tất cả các doanh nghiệp nhập khẩu mặt hàng đó trong vòng 5 năm hoặc phát hiện doanh nghiệp nghi vấn thì mở rộng kiểm tra doanh nghiệp đó trong vòng 5 năm.

Trong đó, đối với nghi vấn về mã số, thuế suất, C/O… phải mở rộng trong vòng 5 năm thì mới đảm bảo kiểm tra được đầy đủ và toàn diện. Do đó, nếu chỉ dừng lại kiểm tra đối với các tờ khai hải quan thông quan trong vòng 60 ngày thì không hiệu quả và gây phiền hà cho doanh nghiệp.

Tại Chi cục KTSTQ hiện đang thu thập thông tin theo dấu hiệu vi phạm để KTSTQ tại trụ sở doanh nghiệp khoảng 100 trường hợp, trong đó có những thông tin được khai thác từ những tờ khai thông quan trong vòng 60 ngày.

Theo Cục Hải quan TP.HCM, từ ngày 1-1-2013 đến ngày 26-3-2014, các chi cục Hải quan cửa khẩu đã chuyển 267 nghi vấn từ khâu thông quan chuyển về Chi cục KTSTQ. Trong số đó, nghi vấn về giá là 256 trường hợp, còn lại là nghi vấn khác.

Hầu hết phiếu chuyển nghiệp vụ về nghi vấn của các chi cục hải quan cửa khẩu là nghi vấn về việc khai báo trị giá thấp của các mặt hàng nằm ngoài Danh mục QLRR về giá. Việc KTSTQ về trị giá theo Thông tư 205/2010/TT-BTC rất khó khăn, hiệu quả không cao.

Quy định KTSTQ tại trụ sở cơ quan Hải quan chỉ thực hiện đối với hồ sơ hải quan, hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đã được thông quan trong vòng 60 ngày. Theo Hải quan TP.HCM, quy định này sẽ khó thực hiện được hoặc thực hiện không hiệu quả đối với hàng hóa gia công cho thương nhân nước ngoài, hàng nhập khẩu để sản xuất hàng xuất khẩu, vì đối với loại hình nhập sản xuất xuất khẩu thông thường 275 ngày doanh nghiệp mới thanh lý, loại hình nhập gia công thì một năm mới thanh lý.

Bên cạnh đó, thời gian KTSTQ tại trụ sở hải quan được quy định là 2 ngày làm việc, Cục Hải quan TP.HCM cho rằng, thời hạn này không đủ để thực hiện 1 vụ KTSTQ.

Về việc xử lý kết quả kiểm tra đối với trường hợp quy định tại Mục b, Khoản 4, Điều 144 Thông tư 128/2013/TT-BTC, doanh nghiệp đồng ý với các nội dung kết quả kiểm tra của cơ quan Hải quan thì doanh nghiệp thực hiện khai bổ sung. Theo Cục Hải quan TP.HCM, viêc khai bổ sung theo quy định trên chưa đủ cơ sở pháp lý vì theo Điều 34 Luật Quản lý thuế và Điều 14 Thông tư 128, khai bổ sung hồ sơ hải quan thực hiện sau thời điểm cơ quan Hải quan quyết định thông quan nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện: sai sót về nội dung khai báo hải quan do người nộp thuế, người khai hải quan tự phát hiện, khai báo với cơ quan Hải quan…/.